چرخه عمر محتوا زمانی اهمیت پیدا می‌کند که شما محتوا را به مثابه یک کالا یا یا محصول درنظر بگیرید. همانطور که یک محصول و کالا در بازار، چرخه دارد، محتوا هم به همین شکل است. این مقایسه غلط نیست. چون محتوا برای یک کسب‌وکار مثل یک کالا و محصول است که برای فروش گذاشته می‌شود. همه آن نکاتی که برای بازاریابی محصول و شیوه قیمت‌گذاری روی آن استفاده می‌شود برای محتوا هم قابل استفاده است. در این پست از بلاگ نوین هاب قرار است به مفهوم چرخه عمر محتوا در بازاریابی بپردازیم و این مقوله را با هم بررسی کنیم.
چرخه عمر محتوا
با توجه به اینکه قرار است چرخه عمر محتوا با یک محصول مقایسه شود، بهتر است اول درمورد چرخه عمر یک کالا بدانیم. این مراحل به موارد زیر تقسیم می‌شود:
1- مرحله تولید محصول
2- معرفی محصول به بازار
3- رشد محصول در بازار
4- بلوغ و تکامل محصول
5- نزول کیفیت محصول (افت)
وقتی یک محتوانویس، مطلب یا مقاله‌ای را به اشتراک می‌گذارد، باید بداند که این مطلب، طول عمری دارد. همه این مراحل برای محتوا هم قابل تعریف هستند.
چرخه عمر محتوا فرایندی است که در آن برای یک محتوا مجموعه تغییراتی به وجود می‌آید و این تغییرات تا جایی ادامه پیدا می‌کنند که محتوا حذف شود. بعد از حذف یک محتوا از مارکت، محتوای بعدی جایگزین آن می‌شود.
برای این که این مفهوم را بهتر متوجه شوید، یک مثال ساده می‌زنم. برای مثال فرض کنید که خبری وایرال می‌شود. همه رسانه‌ها به آن می‌پردازند و مردم در توییتر، اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی درمورد این موضوع می‌نویسند و به آن می‌پردازند. اما این خبر بعد از مدتی از سر زبان‌ها می‌افتد و دیگر کسی نه درمورد آن چیزی می‌نویسد و نه چیزی به اشتراک می‌گذارد.
چرخه عمر محتوا به مراحل زیر تقسیم می‌شود:
1- پیش تولید محتوا
2- تولید محتوا
3- انتشار محتوا
4- ارتقا محتوا
5- به‌روزرسانی محتوا
6- حذف محتوا
حالا همه این موارد را به تفصیل توضیح می‌دهیم.
1- مرحله اول
پیش تولید محتوا (Conception Stage)
شما قبل از اینکه به نوشتن و پرداختن درخصوص موضوعی خاص بپردازید در مورد آن تحقیق و تفحص می‌کنید. این به معنای آن است که قبل از هرچیزی باید بدانید قرار است در چه موردی بنویسید یا بپردازید. در این مرحله شما باید بدانید هدفتان از تولید محتوا چیست. این همان مرحله‌ای است که باید به مخاطب خود توجه داشته باشید. یعنی باید بدانید که مخاطب هدف شما چه کسی است. ما قبلا در بلاگی مجزا درمورد اینکه پرسونا چیست و نحوه طراحی آن به چه صورت است مطلبی را منتشر کرده‌ایم که مطالعه آن خالی از لطف نیست. بعد از اینکه شما مخاطب هدف خود را پیدا کردید باید درمورد عناوینی که ممکن است برای آن‌ها جذاب باشد به جست‌وجو بپردازید. سپس شروع به جمع‌آوری لیستی از این عناوین بپردازید. موارد زیر در مرحله پیش تولید محتوا اهمیت زیادی دارند:
- – تحقیق گسترده درمورد موضوعی که قرار است به آن بپردازید.
- – درمورد موضوعی که پیدا کرده‌اید به ایده‌پردازی مشغول شوید.
- – هدف خود را از تهیه، تولید و انتشار این محتوا مشخص کنید.
- – به تولید محتوای مدنظرتان بپردازید. این پرداختن باید به گونه‌ای باشد که سوالات مخاطب را پاسخ دهد و نیازش را برطرف کند.
در این مرحله باید به یک نکته کلیدی توجه داشته باشید و آن هم این است که شما نمی‌توانید با یک محتوا، تمام اهداف خود را محقق سازید. اگر قصد دارید که با انتشار یک محتوا برای وبسایت خود ورودی بگیرید، باید به مواردی بپردازید که مخاطب شما آن را جست‌وجو می‌کند. در غیر این صورت هرچه که تولید کنید بلااستفاده است و قبل از اینکه حتی آن را عرضه کنید از بین خواهد رفت.
2- مرحله دوم
تولید محتوا (Creation Stage)
این مرحله، مهم‌ترین قسمت این چرخه محتوا است. باتوجه به نیاز و نوع مخاطبی که شما را دنبال می‌کند باید به تولید محتوا در یک سبک و حیطه خاص بپردازید. انواع مختلف محتوا می‌تواند تولید شود. محتوای ویدئویی، تصویری، متنی، صوتی، ایمیل، آگهی و…
و این انواع محتوا می‌توانند هرجایی به اشتراک گذاشته شوند. شبکه‌های اجتماعی، وبسایت و بلاگ، ارسال ایمیل و پیامک و…
همه این موارد به هدف و مخاطب شما بستگی دارد. علاوه بر این‌ها شما باید برند خودتان را هم درنظر بگیرید. چرا دارید به تولید و انتشار محتوا می‌پردازید؟ مخاطب شما در چه شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارد؟ شما چگونه قرار است با تولید محتوا به مخاطب خود برسید؟
بیشتر بخوانید: چگونه محتوای جذاب تولید کنیم؟
مرحله سوم:
انتشار محتوا (Publishing)
در این مرحله از چرخه عمر محتوا شما باید تعدادی کانال برای انتشار محتوای خود پیدا کنید. بعد از بین کانال‌های موجود، موردی که برای شما آورد و ورودی بیشتری خواهد داشت را انتخاب کنید. حتی انتخاب یک کانال مناسب برای انتشار محتوا به مخاطب‌تان بستگی دارد. اینکه آن‌ها در چه رسانه‌ها و کانال‌هایی فعالیت دارند، به شما دیدگاه خوبی برای انتخاب این موضوع می‌دهد. حتی می‌توانید برای هر کانال محتوای منحصر به فرد انتخاب کنید.
برای مثال تصمیم شما این است که محتوای ویدئویی تولید کنید. این ویدئو برای انتشار در چه رسانه‌هایی مناسب است؟ آیا می‌توانید آن را در تلگرام منتشر کنید؟ خیر! محتوای ویدئویی برای آپارات و یوتیوب مناسب هستند. یا فرض کنید که تصمیم گرفتید که محتوای تصویری تولید کنید. این محتوای تصویری در چه کانالی باید توزیع شود؟ توییتر؟ واضح است که اینستاگرام برای انتشار محتوای تصویری بهتر از توییتر است.
برای انتشار محتوای خود در شبکه‌های اجتماعی نیاز به یک ابزار هوشمند دارید؟ نوین هاب، اولین و تنها ابزار مدیریت شبکه‌های اجتماعی در ایران است. با استفاده از این ابزار هوشمند، می‌توانید محتوای خود را برای انتشار در شبکه‌های اجتماعی زمان‌بندی کنید.
مرحله چهارم:
ارتقا محتوا (promotion)
مرحله چهارم از چرخه محتوا، ارتقا است. درست مثل یک محصول. فراموش نکنید که این نگاه را از روی محتوا برندارید. وقتی شما اقدام به انتشار یک محتوا می‌کنید، بازدیدهایی که لازم است بگیرد را دریافت خواهد کرد. اما بعد از گذشت مدتی، ممکن است مخاطب دیگر این محتوا را نبیند و محصول شما، که همان محتواست، از چرخه خارج شود. شما موظفید که دوباره این محتوا را به چرخه بازگردانید. چگونه؟ با یادآوری! شما در این مرحله باید مطمئن شوید که محتوای شما توسط افراد بیشتری دیده شود. حالا شما چگونه می‌توانید محتوای خود را پروموت کنید؟
مثلا پست بلاگ خود را در استوری به اختصار توضیح داده و سپس به آن ارجاع و لینک دهید. یا مثلا در وبسایت‌های دیگر محتوای خود را منتشر و پروموت کنید. یا فرض کنید که شما اقدام به تولید محتوای ویدئویی کرده‌اید. می‌توانید چند ثانیه از آن را در اینستاگرام منتشر کنید و مخاطب را به یوتیوب یا آپارات لینک دهید. همه چیز به شما و مخاطب‌تان بستگی دارد. اما دقت کنید که بعد از انتشار محتوا نباید آن را به حال خود رها کنید و متصور شوید که دیده می‌شود. شما کسی هستید که برای پروموت و ارتقا آن باید تلاش کنید.
مرحله پنجم:
به‌روزرسانی محتوا (Content Maintenance)
عمر یک محتوا در چرخه محتوا تا زمانی است که شما برای اصلاح و آپدیت آن زمان می‌گذارید. همواره باید به محتواهایی که منتشر کردید، بازگردید و دوباره آن‌ها را بررسی و آپدیت کنید. یکی دیگر از کارهایی که باید انجام دهید، آنالیز محتوایی است که به اشتراک گذاشتید. باید عملکرد خود را بررسی کنید. ابزارهای زیادی برای آنالیز محتوا وجود دارد. یکی از این ابزارها گوگل آنالیتیکس است. در بعضی از چرخه‌های محتوا این مرحله، آخرین مرحله است. ممکن است یک مطلب آنقدر خوب باشد که برای همیشه در صفحات اول جست‌وجو باقی بماند. علاوه بر این باید محتواهایی که در سایر رسانه‌ها به اشتراک می‌گذارید را هم آنالیز کنید. نوین هاب یک ابزار مناسب برای آنالیز و بررسی شبکه‌های اجتماعی است. با استفاده از این ابزار هوشمند می‌توانید همه شبکه‌های اجتماعی خود را به صورت یکجا آنالیز کنید. بیشتر بخوانید: آنالیز شبکه‌های اجتماعی
مرحله ششم
حذف محتوا (Content Retirement)
در چرخه محتوا به این مرحله بازنشستگی محتوا هم گفته می‌شود. وقتی که یک محتوا فعالیت خود را انجام داد و نرخ تبدیل مدنظر شما را به دست آورد، کارش در این چرخه تمام است. البته این موضوع بیشتر برای محتواهایی که حالت خبری دارند، صدق می‌کند. اگر این مساله را با تولید محصول مقایسه کنیم، می‌بینیم که درمورد محصولات هم به همین صورت است. ممکن است قطعاتی از محصول را هرگز دیگر استفاده نکنید، یا آن را وارد چرخه دیگری کنید. پس از اینکه یک محتوا را آرشیو یا حذف کنید نترسید.
درنهایت
چرخه عمر محتوا، مساله‌ای است که اگر در این حوزه فعالیت یا از آن برای بازاریابی استفاده می‌کنید باید درنظر داشته باشید. هر محتوا برای دیده شدن و کارآمد بودن مسیری را طی می‌کند که یک استراتژیست محتوا حتما باید آن را درنظر داشته باشد.
جالب بود و موفق باشید و خسته نباشید
ممنون از شما.